เรื่องของ ถึก ♥ ควาย ♥ ทุย ♥ กระบือ และคาราบาว (1)
"ฝรั่งถามว่า เมืองไทยมีควายมากกว่าวัว
แต่ทำไมพวกยูไม่รู้อะไรเกี่ยวกับควายเลย ทั้งๆ ที่ควายเป็นสัตว์ที่สำคัญที่สุดในเมืองไทย"
ที่มา : ศ.ดร.จรัญ จันทลักขณา
ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยแพฒนาการผลิตกระบือและโค มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
(คัดมาจากการให้สัมภาษณ์หนังสือสารคดี ฉบับเดือนพฤศจิกายน 2534)
สัตว์-พยัญชนะตัวที่สี่ในภาษาไทย ตลอดชีวิตให้แต่คุณแก่มนุษย์ ช่วยไถนา ปลูกข้าว มูลเป็นปุ๋ยชั้นเลิศ ไม่กินอาหารอะไรให้สิ้นเปลืองนอกจากหญ้าตามพื้นดิน แต่จุดจบของมันทุกตัวกลับอยู่ที่โรงฆ่าสัตว์ ถูกเถือเนื้อ ขึ้นเขียงให้คนซื้อหาไปเป็นอาหาร
จะมีสัตว์ชนิดใดในโลกที่มนุษย์ใช้ประโยชน์ได้มากเท่าควาย
เชื่อไหมว่า นักเรียนนอกที่จบทางด้านการเกษตร เกือบร้อยทั้งร้อยมีความรู้เรื่องการทำนาด้วยเครื่องจักรกลเป็นอย่างดี แต่ไม่รู้จักการไถนาด้วยควาย ในขณะที่เขาอาจจะมีความชำนาญในเรื่องของสัตว์เลี้ยงต่างๆ อาทิ หมู เป็ด ไก่ วัว...แต่ไม่มีใครรู้เรื่อง "ควาย"
ในต่างประเทศไม่มีการสอนเรื่องควาย อาจจะเป็นเพราะควายเป็นสัตว์ของประเทศโลกที่สาม ฝรั่งจึงไม่สนใจ แม้แต่ในเมืองไทยเอง ก็มีอาจารย์เกษตรเพียงไม่กี่คนที่มีความรู้เรื่องควาย มากพอที่จะสอนนักศึกษาได้ ทั้งๆ ที่ควายเป็นสัตว์เลี้ยงที่เราเห็นมานานพอๆกับที่เรารู้จักชาวนา
คุณล่ะ...คุณรู้จัก "ควายไทย" แค่ไหน
* * * * * * * * *
เมื่อ 20 กว่าปีก่อนควายไทยมีจำนวนถึง 6,124,000 ตัว แต่ปัจจุบันลดเหลือเพียงไม่กี่ล้านตัวเท่านั้น การลดจำนวนลงขนาดนี้ นับว่าเป็นอัตราที่น่าตกใจมาก เมื่อเทียบกับจำนวนประชากรของประเทศที่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ
สาเหตุที่ทำให้ควายลดจำนวนลงเป็นเพราะคนไทยนิยมบริโภคเนื้อควายมากขึ้น โดยอาจไม่รู้ว่า เนื้อวัวที่เราซื้อกันในท้องตลาดกว่าครึ่งเป็นเนื้อควาย ด้วยเหตุที่เนื้อควายมีสีและรสชาติไม่ต่างจากเนื้อวัว พ่อค้าจึงมักนำเนื้อควายซึ่งมีราคาถูกกว่ามาขายปนไปกับเนื้อวัว เนื้อควายอาจเหนียวกว่าเนื้อวัวบ้าง เพราะควายเป็นสัตว์ที่ใช้แรงงาน เป็นกรรมกรตามท้องไร่ท้องนา มันจึงมีกล้ามเนื้อที่แข็งแรง และอายุก็มากเกือบ 10 ปีแล้วกว่าจะถูกเชือด เนื้อหนังย่อมไม่อ่อนนุ่มเหมือนเนื้อวัวที่ถูกเลี้ยงมาเพื่อเป็นวัวเนื้อโดยเฉพาะ
ที่กรมปศุสัตว์ เคยมีการทดลองเลี้ยงวัวควายอายุเท่ากัน ให้กินอาหารชนิดเดียวกัน แล้วฆ่า เอาเนื้อมาให้บรรดานักชิมทั้งหลายลิ้มลอง ปรากฎว่ารสชาติความเอร็ดอร่อยและความนุ่มไม่ต่างกันเลย
* * * * * * * * *
ข้อเปรียบเทียบควายเหล็กกับควายเนื้อ
|
ที่มา : วารสารสังคมพัฒนา
|
ควายเหล็ก
(รถไถเดินตาม)
|
ควายเนื้อ
|
|
1. ราคา
|
20,000 - 40,000 บาท/เครื่อง
|
6,000 - 12,000 บาท/เครื่อง
|
|
2. อายุใช้งาน
|
ตัวรถ 5 -7 ปี
เครื่องยนต์ 8-10 ปี
|
25 - 30 ปี
|
|
3. ค่าใช้จ่ายระหว่างงาน
|
ค่าน้ำมัน
|
ไม่มี
|
|
4. ชั่วโมงทำงาน
|
8 -10 ชม./วัน
|
4 - 6 ชม./วัน
|
|
5. ประสิทธิภาพการไถนา
|
3 - 5 ไร่/วัน
|
0.5 - 1 ไร่/วัน
|
|
6. เมื่อหมดอายุใช้งาน
|
เสีย .. ขายเป็นเศษเหล็ก
|
ตาย .. ขายเป็นเนื้อ
|
|
7. ขนาดที่ดินที่ควรใช้
|
เหมาะกับที่ดิน 20 ไร่ขึ้นไป
|
เหมาะกับที่ดิน 3 -10 ไร่
|
|
8. เมื่อไม่ใช้ไถนา
|
ใส่รถอีแต๋น
เสื่อมลงเรื่อยๆ เสียค่าซ่อม
|
เทียมล้อ
ให้ลูกได้
|
|
9. ระหว่างใช้งาน
|
ไม่ให้ปุ๋ย
น้ำมันเครื่องทำให้ปู ปลาตาย
ทำให้ดินแน่น
เวลาแห้งดินแข็งมาก
ต้องใช้ผู้ชายแข็งแรง
และเข้าใจเครื่องยนต์ใช้งาน
|
ให้ปุ๋ยคอก
ลดต้นทุนการผลิต
รักษาระบบนิเวศ
ดินจะร่วน
สัตว์เล็กอย่างไส้เดือน แมลงไม่ตาย
ผู้หญิงหรือเด็กก็ไถนาได้
|
หนังสืออ้างอิง :
หนังสือสารคดี : Feature Magazine
สภาคาทอลิกแห่งประเทศไทยเพื่อการพัฒนา,วารสารสังคมพัฒนา ปีที่ 4/2529 กรุงเทพฯ : รุ่งเรืองสาสน์การพิมพ์
เอี่ยม ทองดี, ควายไทย สัตว์กตัญญูซึ่งกำลังถูกลืม. กรุงเทพฯ : บริษัทเลิฟแอนด์ลิฟเพรส จำกัด, 2523
สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ, กระบือสัตว์ที่ยังใช้ไม่คุ้มค่า. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์คุรุสภา, 2532
